یکی از عوامل افت جایگاه سایت ها در نتایج جستجو، استفاده نادرست و غیراصولی از ریدایرکت 301 است. در این مقاله سعی داریم تمام سوالات و ابهامات موجود درباره روش ریدایرکت 301 را به طور کامل پاسخ دهیم.
ریدایرکت 301 نقش بسیار مهمی در موفقیت در سئو دارد! شاید این جمله کمی اغراق آمیز به نظر برسد ولی در انتهای این مقاله به احتمال زیاد شما هم به همین نتیجه خواهید رسید. در این بخش در نظر داریم ابتدا تعریف دقیقی از ریدایرکت ارائه کنیم و در ادامه موارد استفاده از آن و روش های صحیح برای به کارگیری را توضیح دهیم.
ریدایرکت 301 چیست و چه زمانی به آن نیاز داریم؟
ریدایرکت 301 بازدیدکنندگان و ربات های موتورهای جستجو را به صورت دائم به آدرس جدید منتقل می کند. راستی چرا باید صفحه ای را به آدرس دیگری منتقل کنیم؟
بسیاری از سایت ها بعد از چند سال که از فعالیت آنها میگذرد به دلایل مختلف تصمیم به ایجاد تغییراتی در طراحی ظاهری، مدیریت محتوای سایت و حتی دامنه میگیرند. تمام این موارد باعث می شود که آدرس برخی صفحات تغییر کند، تغییر آدرس یک صفحه موجب میشود که گوگل آن را به عنوان محتوای جدیدی شناسایی کند.
شاید فکر کنیم که با یکسان بودن محتوا عملا تغییری در رتبه ایجاد نمیشود ولی لینک سازی های داخلی و خارجی آن صفحه به آدرس جدید منتقل نخواهد شد. همین اتفاق ساده موجب کم شدن اعتبار صفحه و کاهش رتبه در نتایج جستجو خواهد شد. برای این مشکل راه حل ساده ای وجود دارد: ریدایرکت کردن آدرس قدیمی به نسخه جدید.
ریدایرکت (Redirect) صفحات معمولا با یکی از دو روش زیر انجام میشود:
1- ریدایرکت 301 (انتقال دائمی) – بازدیدکنندگان و ربات های موتورهای جستجو را به صورت دائم به صفحه ی جدید منتقل می کند.
2- ریدایرکت 302 (انتقال موقت) – یعنی بخواهید بازدیدکنندگان را بصورت موقت به یک صفحه جدید منتقل کنید و بعد از مدتی دوباره آنرا به صفحه ی اصلی بازگردانید.
مثال نانوایی برای شیرفهم شدن مفهوم ریدایرکت!
تصور کنید که طبق عادت همیشگی به نانوایی محل خود مراجعه کرده اید، نانوایی بسته است و روی در آن نوشته است که “این نانوایی تا اطلاع ثانوی تعطیل است”، چه کار میکنید؟ این حالت را در اینترنت خطا یا صفحه 404 می نامیم. یعنی آدرسی که در گذشته موجود بوده و در حال حاضر در دسترس نیست، البته ممکن است که در آینده دوباره قابل دسترسی باشد.
صاحب نانوایی احتمالا در همان محله جای دیگری را انتخاب کرده و کسب و کار خود را ادامه میدهد. شما هم به صورت اتفاقی این نانوایی را پیدا میکنید ولی با توجه به تغییر ظاهر و آدرس ممکن است متوجه نشوید که همان نانوایی قبلی است. این دقیقا همان شرایطی است که با تغییر آدرس یک صفحه برای ربات های گوگل رخ میدهد.
حالا تصور کنید که در آدرس قدیمی تابلویی نصب شده و بر روی آن نوشته است، “آدرس نانوایی به کوچه مریم پلاک 12 تغییر کرد”. در این شرایط شما به راحتی آدرس جدید را پیدا میکنید و از این به بعد به همان آدرس مراجعه خواهید کرد و این همان ریدایرکت 301 است.
اگر بر روی این تابلو نوشته بود که “در حال بازسازی هستیم تا آن زمان در کوچه مریم پلاک 12 هستیم” چطور؟ آیا دفعه بعد که قصد خرید نان دارید به آدرس قدیم مراجعه میکنید یا جدید؟ احتمالا به آدرس همیشگی میروید و اگر بازهم بسته بود به سراغ آدرس جدید خواهید رفت. این دقیقا عملکرد ریدایرکت 302 است. یعنی آدرس صفحه تغییر کرده ولی به صورت موقت.
چرا باید آدرس یک صفحه تغییر کند؟
تغییر آدرس صفحات با دلایل مختلفی انجام میشود ولی همه آنها به ریدایرکت 301 نیاز دارند. برخی از آنها بر تعداد کمی از صفحات سایت تاثیرگذار هستند و بعضی دیگر کل دامنه را تحت تاثیر قرار میدهد. مهمترین شرایطی که استفاده از ریدایرکت 301 در آنها توصیه میشود عبارتند از:
تغییر دامنه سایت
فعال سازی گواهی SSL
تغییر آدرس یک صفحه با حفظ محتوای آن
حذف یک یا چند صفحه و انتقال اعتبار به صفحات مرتبط
چطور صفحه ای را به آدرس جدید ریدایرکت کنیم؟
برای انجام ریدایرکت 301 روش های مختلفی وجود دارد که بسته به سیستم مدیریت محتوای سایت و پنل مدیریت هاست متفاوت است. در این جا دو روش کاربردی و رایج برای استفاده از ریدایرکت 301 را به شما معرفی میکنیم.
1- تغییرات دستی در فایل htaccess (ویژه هاست لینوکس)
رایج ترین روش (برای سایت هایی که از سرور لینوکس استفاده میکنند) ایجاد تغییرات در فایل htaccess است. برای دسترسی به فایل htaccess به مکانی که سایت خودتان را در هاست (ریشه سایت یا root) بارگذاری کرده اید بروید.
اگر درون پنل هاست خودتان هستید اما فایل را نمی بینید؟ دو دلیل مهم برای این موضوع می تواند وجود داشته باشد.
هیچ گونه فایل .htaccess درون هاست ساخته نشده است. برای اینکه یک فایل .htaccess را درون یک نت پد بسازید و دقیقا با نام .htaccess ذخیره کنید. حتما قبل از ذخیره کردن فایل بررسی کنید استاندارد فرمت فایل شما .txt باشد.
سایت شما در وب سرورهای آپاچی اجرا نمی شوند. در وب سرور بررسی کنید سرویس آپاچی شما اجرا می شود یا خیر. البته این مورد کمی فنی است و بهتر است به یک متخصص ارجاع داده شود.
برای هر تغییر آدرس شما نیاز به کدهای اختصاصی آن خواهید داشت. ممکن است یک خط کد مجموعه زیادی از صفحات شما را به آدرس دیگری ریدایرکت کند و یا فقط یک صفحه از سایت را تحت تاثیر قرار دهد. در نتیجه پس از انجام هر تغییر صفحات مختلف سایت را بررسی کرده و از صحت اجرای کدها مطمئن شوید. برای ساخت دستورات مناسب ابزارهای متنوعی وجود دارند که یکی از آنها Redirect Generatorاست.
برخی از رایج ترین ریدایرکت ها که برای سایت های بسیاری کاربرد دارند را در این بخش به شما معرفی میکنیم:
ریدایرکت یک صفحه به صفحه دیگر
Redirect 301 /old-page.html /new-page.html
ریدایرکت کل صفحات یک دامنه به دامنه جدید
RewriteEngine on
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^oldsite.com [NC,OR]
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^www.oldsite.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ https://newsite.com/$1 [L,R=301,NC]
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^oldsite.com [NC,OR]
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^www.oldsite.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ https://newsite.com/$1 [L,R=301,NC]
ریدایرکت نسخه بدون www به www
RewriteEngine on
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^example.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ http://www.example.com/$1 [L,R=301,NC]
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^example.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ http://www.example.com/$1 [L,R=301,NC]
ریدایرکت نسخه با www به نسخه بدون www
RewriteEngine on
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^www.example.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ http://example.com/$1 [L,R=301,NC]
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^www.example.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ http://example.com/$1 [L,R=301,NC]
ریدایرکت نسخه http به https
RewriteEngine On
RewriteCond %{HTTPS} off
RewriteRule ^(.*)$ https://%{HTTP_HOST}%{REQUEST_URI} [L,R=301]
RewriteCond %{HTTPS} off
RewriteRule ^(.*)$ https://%{HTTP_HOST}%{REQUEST_URI} [L,R=301]
ریدایرکت از زیردامنه به فولدر
RewriteEngine on
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^blog.sample.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ http://sample.com/blog$1 [L,R=301,NC]
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^blog.sample.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ http://sample.com/blog$1 [L,R=301,NC]
2- استفاده از افزونه در وردپرس
اگر سایت شما با وردپرس راه اندازی شده است به سادگی می توانید بدون اینکه یک خط کد بنویسید آدرس صفحات قدیمی را به نسخه جدید منتقل کنید. وردپرس افزونه های متفاوتی برای ریدایرکت 301 دارد. اما بهترین و محبوب ترین انتخاب ها افزونه پرمیوم Yoast و افزونه 301 Redirectionهستند.
پس از اینکه افزونه Redirection را نصب و فعال کردید به صفحه تنظیمات آن مراجعه کنید. در قسمت “Source URL” آدرس قدیمی و در بخش ” Target URL” آدرس جدید صفحه موردنظر را وارد کنید.
آیا استفاده از ریدایرکت 301 موجب کاهش اعتبار صفحه میشود؟
پاسخ به این سوال در طول زمان ثابت نبوده است. در حال حاضر ریدایرکت 301 موجب از دست رفتن اعتبار صفحه یا کاهش آن نمیشود ولی در گذشته شرایط متفاوتی حاکم بود.
قبل از سال 2016
در سال 2013 مت کاتز به این موضوع تاکید داشت که ریدایرکت 301 باعث از دست رفتن 15 درصدی اعتبار صفحه میشود.
تغییر پروتکل سایت از http به https با استفاده از ریدایرکت 301 موجب ریزش رتبه سایت میشود.
بعد از سال 2016
در سال 2016 قانون انتقال صفحات به یک دیگر با تغییرات زیادی همراه شد. به طوری که مت کاتز در توییتر خود اعلام کرد ریدایرکت 301 هیچ تاثیر منفی برسئو سایت شما نمی گذارد.
لری پیج در سال 2016 به این نکته اشاره کرد که ریدایرکت 301 باعث از دست رفتن اعتبار صفحه نمیشود.
تغییر پروتکل سایت از http به https دیگر موجب از دست رفتن رتبه سایت نخواهد شد.
در سال 2019 یکی از کارشناسان گوگل تایید کرد که ریدایرکت 301 تمام اعتبار و ارزش صفحه قبلی را به آدرس جدید منتقل میکند.
ولی قصه به همین جا ختم نمیشود! ریدایرکت کردن یک صفحه بر صفحه ای دیگر در شرایطی قابل انجام است که موضوع دو صفحه کاملا با هم مرتبط باشد در غیر اینصورت ارزش و اعتبار صفحه مبدا به آدرس جدید منتقل نخواهد شد. اگر به مثال نانوایی برگردیم موضوع برای شما روشن میشود. تصور کنید که روی در نانوایی آدرس محل جدید آن درج شده باشد ولی وقتی که به این آدرس مراجعه میکنید به جای آن با یک سوپرمارکت مواجه شوید! چه کار میکنید؟ احتمالا به دنبال نانوایی دیگری خواهید گشت و دیگر به آن محل مراجعه نخواهید کرد.
4+1 اشتباهی که در ریدایرکت کردن صفحات انجام میدهیم!
بر خلاف باور عموم، ریدایرکت 301 یک روش برای بهبود سئو سایت نیست بلکه از این قابلیت میتوان تنها برای حفظ جایگاه یا اعتبار یک صفحه استفاده کرد. یعنی اگر به هر دلیل مجبور شدید یک صفحه از سایت را به آدرس دیگری منتقل کنید، ریدایرکت 301 بهترین راه برای حفظ اعتبار آن صفحه است.
اما اینکه صرفاً به شما بگوییم «از ریدایرکت 301 استفاده کنید» پایان کار نیست؛ چراکه همیشه مشکلاتی در هنگام استفاده از این نوع ریدایرکت سر راه قرار میگیرد و عدم آگاهی از آن ها، میتواند تاثیر ریدایرکت 301 را به کلی از بین ببرد.
در ادامه به شما نکاتی را معرفی میکنیم تا مطمئن شوید به روش درستی از Redirect 301 استفاده کرده اید.
1- از ریدایرکت شدن سایت به نسخه HTTPS مطمئن شوید
همیشه به مدیران سایت توصیه میشود گواهی SSL را برای سایت خود فعال کنند. این پیشنهاد دو دلیل دارد:
HTTPS باعث میشود اطلاعات کاربرانی که وارد سایت میشوند محفوظ بماند و در نتیجه ایمنی و امنیت بیشتری در اختیار بازدیدکنندگان قرار میگیرد.
گوگل در رتبه دهی به سایت ها معیارهای مختلفی را در نظر میگیرد. در این میان، گواهی SSL تا میزان اندکی در بهبود جایگاه سایت شما تاثیر گذار است.
اما داشتن یک سایت HTTPS تنها قدم اول است. در قدم بعدی باید مطمئن شوید بازدید کننده ای که وارد نسخه HTTP سایت شما میشود، با استفاده از ریدایرکت 301، به طور اتوماتیک به نسخه HTTPS سایت منتقل شود. حالا چطور مطمئن شویم چنین چیزی اتفاق می‌افتد؟
آدرس سایت خود را به صورت http://TarhVenous.Blog.ir وارد کنید. اگر به طور اتوماتیک وارد نسخه https://TarhVenous,.Blog.ir شدید، یعنی ریدایرکت 301 شما به صورت اتوماتیک انجام شده. اگرنه باید دوباره مراحل ریدایرکت کردن را طی کنید.
2- به ربات های گوگل آدرس اشتباه ندهید
برای اینکه ربات های خزنده گوگل به خوبی متوجه ساختار محتوای سایت شما شوند، نیاز به یک راهنما دارند. این راهنما همان نقشه سایت یا Site map است. ربات های گوگل برای شناسایی صفحات جدید و اطلاع از تغییرات آدرس های قدیمی از این فایل استفاده میکنند. در بسیاری موارد با اینکه آدرس قبلی ریدایرکت شده ولی هنوز در نقشه سایت حضور دارد.
با این کار به ربات های خزنده گوگل اجازه میدهید وارد صفحه ای شوند که دیگر وجود ندارد (چون ریدایرکت شده است). اگر این صفحات در سایت شما باقی بمانند، ربات ها با هر مراجعه، از شما ناامید و ناامیدتر میشوند. در نهایت گوگل می‌فهمد سایت شما ساختار مناسبی ندارد و ممکن است بودجه کراول یا Crawl Budget خود را از دست بدهید.
پس بگذارید ربات های گوگل را ناامید و سرگردان نکنیم. اولین قدم برای حل این مشکل پیدا کردن صفحاتی است که از Redirect 301 استفاده میکنند. در قدم بعدی به حذف این صفحات از نقشه سایت میپردازیم. حالا چطور این کار ها را انجام دهیم؟
الف- استفاده از ابزارهای آنلاین
وارد نقشه سایت خود شوید. (yoursite.com /sitemap.xml)
از ابزار URL Extractor برای دانلود کردن تمام url های سایت استفاده کنید
حالا این لیست را در یک Redirect 301 Checker وارد کنید تا بفهمید چه آدرس های از ریدایرکت 301 استفاده میکنند
حالا این آدرس ها را از سایت مپ خود حذف کنید
ب- گزارشات گوگل سرچ کنسول
وارد بخش Coverage سرچ کنسول سایت خود شوید.
در چهار تب باز شده، تب Excluded را انتخاب کنید
در بخش جزئیات، بر روی Page with Redirect کلیک کنید
در نهایت تمام آدرس هایی که ریدایرکت شده اند به شما نمایش داده میشود
آدرس های ریدایرکت شده را از سایت مپ حذف کنید
3- زنجیره صفحات ریدایرکت شده را بشکنید!
در حالت عادی، تنها یک آدرس از سایت به صفحه دیگری ریدایرکت 301 میشود و کاربر با کلیک بر روی یکی به دیگری وارد میشود. اما اگر این کلیک به مقصد نرسد چه؟
در این حالت یک آدرس به صورت زنجیر وار به چند آدرس دیگر ریدایرکت میشود و مدتی طول میکشد تا کاربر یا ربات گوگل به صفحه مقصد برسد. یعنی:
آدرس مبدا > ریدایرکت1 > ریدایرکت 2 > آدرس مقصد
ببینیم نظر خود گوگل درباره این زنجیره های ریدایرکت شده چیست؟
«با اینکه خزنده های گوگل به خوبی میتوانند زنجیره ای از ریدایرکت را دنبال کنند و به صفحه مقصد برسند، ولی توصیه ما این است که تنها با یک ریدایرکت، کاربر را به صفحه مقصد منتقل کنید. اگر چنین چیزی ممکن نیست، تعداد ریدایرکت ها در زنجیره را بین 3 تا 5 نگه دارید.»
نتیجه ای که میتوانیم از حرف های گوگل بگیریم این است که زنجیره های ریدایرکت با پایین آوردن سرعت دسترسی مخاطب به محتوای اصلی، ضربه بدی به تجربه کاربری وارد میکند. پس بهتر است به هیچ وجه از زنجیره ریدایرکت ها استفاده نکنید و به جای ساختن زنجیره ای از صفحات ریدایرکت شده، یک آدرس را تنها به یک صفحه ریدایرکت کنید.
جان مولر، مدیر بخش سرچ گوگل اعلام کرده است که ربات های گوگل بیشتر از 5 ریدایرکت متوالی را دنبال نکرده و در نهایت به صفحه مقصد نمیرسند!
فکر میکنم مثال نانوایی اینجا هم به ما کمک کند. تصور کنید که بعد از رفتن به آدرس پیشنهادی با یک کاغذ جدید مواجه شوید که بر روی آن آدرس دیگری برای نانوایی درج شده است. با مراجعه به آدرس سوم با کاغذ جدیدی روبرو میشوید که موقعیت چهارم را به شما معرفی میکند! فکر میکنید تا کجا این مسیر را طی میکنید؟!
4- گوگل و کاربر را وارد گردباد صفحات ریدایرکت شده نکنید
نوع پیشرفته تری از زنجیره ریدایرکت وجود دارد که به آن گردباد ریدایرکت میگویند. در این روش، یک آدرس به صفحه ریدایرکت شده دیگری، ریدایرکت میشود. اگر نفهمیدید مثال زیر میتواند خیلی ساده این مفهوم را برایتان روشن کند:
صفحه 1 >صفحه 2 >صفحه 3 > صفحه 2 >صفحه 3 >صفحه 2 …
به نظر شما چرا اسم این ریدایرکت را گردباد گذاشتیم؟ جواب خیلی ساده است؛ برای اینکه شما با وارد شدن در یکی از این صفحات مانند گردباد در صفحات سایت سرگردان میشوید و دیگر راه فراری ندارید! این باعث میشود که حسابی عصبی شوید و دیگر به سایت خاطی مراجعه نکنید.
البته این سرگردانی تنها برای کاربر اتفاق نمی‌افتد چراکه ربات های گوگل هم درست مانند بازدیدکنندگان در این لوپ بی نهایت گرفتار میشوند و نمیتوانند به درستی محتوای صفحه نهایی را شناسایی و ایندکس کنند.
5- ریدایرکت های شکسته را از سایت ریشه‌کَن کنید
همانطور که تا الان فهمیدید، با استفاده از ریدایرکت 301 میتوانید کاربر را از یک صفحه به آدرس مورد نظر خود هدایت کنید. ولی اگر بعد از ورود به صفحه ریدایرکت، کاربر با یک صفحه خالی مواجه شود چطور؟ در این حالت میگوییم که کاربر به یک ریدایرکت شکسته برخورده است. ریدایرکت های شکسته معمولاً به صفحاتی ختم میشوند که حاوی پیام های خطای 4xx یا 5xx (مثل 401، 501 یا 503) هستند.
ریدایرکت های شکسته از همه نظر برای سایت شما مضر هستند چراکه وقتی کاربر وارد یک صفحه خالی میشود، سایت را میبندد و به صفحه نتایج برمیگردد. این یعنی نرخ خروج از سایت شما بالا میرود که نتیجه منفی بر روی سئو سایت دارد.
اگر تعداد صفحات شکسته در سایت شما زیاد شود، ربات های گوگل این افزایش را یک سیگنال منفی در نظر میگیرند و در دفعات بعدی توجه کمتری به محتوای سایت میکنند.
قبل از اینکه به سراغ نتیجه گیری برویم باید اشاره کنیم که بحث ریدایرکت 301 یکی از مهمترین مباحث در زمینه لینک سازی صفحات وبسایت است؛ مهمترین مواردی که باید در بحث لینک سازی داخلی و خارجی سایت بدانید را می توانید در کارگاه آموزش لینک سازی فرابگیرید.
سخن آخر
ریدایرکت اگر به روش درستی انجام شود، میتواند از اعتبار سایت شما محافظت کند
ریدایرکت 301 یکی از ابزارهای کارآمد در سئو است و اگر به صورت برنامه ریزی شده و هدفمند از آن استفاده کنید، علاوه بر حفظ اعتبار میتوانید برای تقویت صفحات هدف و ادغام دو محتوای نزدیک به هم از آن استفاده کنید. به زودی بخش های دیگری را به این مقاله اضافه میکنیم تا تکنیک هایی کاربردی برای بهبود سئو سایت با استفاده از ریدایرکت 301 را به شما معرفی کنیم.
*از دوستان عزیز خواهشمندیم برای یاری ما درباره مطالب نظرات و پیشنهاد خود را در قسمت نظرات برای ما ارسال فرمائید*
